سلام بر حسین … سلام بر سالار شهیدان …

سلام بر شهیدان راه حسین (علیه السلام) از یاران وفادار عاشورای سال ۶۱ تا مدافعان حرم  آل الله در سال 1438 …

 سلام بر محرم حسین (علیه السلام) که کم کم بوی عطرش به مشام میرسه …

سفینه النجاه در پرتو آیات قرآن

قرآن کریم در وصف انبیاى الهى مى‏گوید: پیامبران پیشین کسانى بودند که تبلیغ رسالت‏هاى الهى مى‏کردند و تنها از او مى‏ترسیدند و از هیچ کس جز خدا نمى‏ترسیدند؛ «الّذین یبلغون رسالات اللّه و یخشونه و لا یخشون أحداً الّا اللّه». (احزاب/ ۳۹) امام حسین علیه السلام نیز داراى این دو خصیصه ‏ى برجسته است:

تنها از خداوند مى‏ترسید. در دعاى عرفه مى‏گوید: «اللّهم اجعلنى أخشاک کأنّى أراک»

از غیر خداوند نمى‏ترسید، از این رو مى‏فرماید: اگر در دنیا هیچ پناهگاهى نداشته باشم و کسى مرا حمایت نکند، من با یزید بن معاویه بیعت نخواهم کرد؛ «لو لم یکن لى ملجأ و لا مأوى لما بایعت یزید بن معاویه»

امام و امر به معروف و نهى از منکر

قرآن کریم مى‏فرماید: شما بهترین امت هستید، در صورتى که امر به معروف و نهى از منکر کنید؛ «کنتم خیر أمّه أخرجت للنّاس تأمرون بالمعروف و تنهون عن المنکر». (آل عمران/ ۱۱۰)

امام حسین علیه السلام نیز در هدف از قیام و نهضت خود مى‏فرماید: من براى‏ احیاى امر به معروف و نهى از منکر خروج کردم؛ «إنّما خرجت لطلب الإصلاح فى أمّه جدّى محمّد صلى الله علیه و آله أرید أن آمر بالمعروف و أنهى عن المنکر». (۱)

امام و طلب عزّت‏

قرآن کریم مى‏فرماید: هر کس خواهان عزّت است، عزّت در پرتو ایمان و عمل صالح است؛ «من کان یرید العزّه فللّه العزّه جمیعاً إلیه یصعد الکلم الطیب و العمل الصالح یرفعه». (فاطر/ ۱۰)

 امام حسین علیه السلام در قیام خود در کربلا طالب عزّت بود؛ «هیهات منّا الذلّه»

انفاق و ایثار امام ‏

«لن تنالوا البرّ حتّى تنفقوا ممّا تحبّون» (آل عمران/ ۹۲)

به مقام ابرار نایل نمى‏شوید، مگر با انفاقِ برخى از چیزهایى را دوست مى‏دارید.

امام حسین علیه السلام در روز عاشورا تمام آنچه را که در اختیار داشت و همه آن‏ها محبوب او بود، در راه خداوند انفاق کرد.

امام ، صاحب نفس مطمئنّه‏

«یا أیّتها النّفس المطمئنّه* ارجعى إلى ربّک راضیه مرضیّه* فادخلى فى عبادى* و ادخلى جنّتى» (فجر/ ۲۷- ۳۰)

امام صادق علیه السلام فرمودند: «اقرۆا سوره الفجر فى فرائضکم و نوافلکم فانّها سوره الحسین بن على علیه السلام فقال له: أبو أسامه و کان حاضر المجلس و کیف صارت هذه السوره للحسین علیه السلام خاصّه؟ فقال: ألا تسمع إلى قوله تعالى: «یا أیّتها النّفس المطمئنّه» الایه انّما تعنى الحسین علیه السلام فهو ذوا النفس المطمئنّه الراضیه المرضیّه و أصحابه من آل محمد صلى الله علیه و آله» (۲)

سوره ‏ى مبارکه ‏ى فجر را در نمازهاى واجب و مستحب بخوانید. زیرا این سوره ى مبارکه در شأن امام حسین علیه السلام است. شخصى علت آن را جویا شد، حضرت در پاسخ فرمودند: به دلیل آن که امام حسین علیه السلام صاحب نفس مطمئنّه بود که خداوند از او راضى و او از خداوند راضى بود و یکى از مصادیق بارز این آیه‏ ى شریفه امام حسین علیه السلام است.

شباهت ‏هاى حسین علیه السلام به قرآن کریم‏

۱ـ قرآن حجت خداوند بر مردم است؛  «فالقرآن حجه الله على خلقه». امام حسین علیه السلام نیز حجت خداوند است «السّلام علیک یا حجه الله على خلقه».

۲ـ تلاوت قرآن و نگاه به آن عبادت است؛ «النّظر الى المصحف عباده». (۳) گریه بر مظلومیت امام حسین علیه السلام عبادت است.

۳ـ زیارت امام حسین علیه السلام باید با حزن و اندوه باشد «فزره و انت حزین». (۴)

تلاوت قرآن نیز باید با حزن و اندوه باشد «فاقرۆه بحزن».

۴ قرآن مایه شفا است؛ (وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَ رَحْمَهٌ). (اسراء/ ۸۲)

همچون تربت امام حسین علیه السلام  «الشّفاء فى تربته». (۵)

۵ـ قرآن کتاب عزیز است؛ (إِنَّهُ لَکِتَابٌ عَزِیزٌ). (فصلت/ ۴۱)  امام حسین علیه السلام نیز داراى عزت است «هیهات منّا الذّلّه». (۶)

۶ـ هر دو مایه هدایت بشریت است؛ (هُدىً للنّاس) (بقره/ ۱۸۵) ، (هدىً للمتّقین) (بقره۲)، «انّ الحسین مصباح الهدى و سفینه النّجاه».

۷ـ هر دو نور حق هستند: «کتاباً نوراً لا تطفû. «کنت نوراً لا تطفû.

۸ـ هر دو شفاعت مى‏کنند «اذا التبست علیکم الفتن فعلیکم بالقرآن فإنّه شافع مشفّع». (۷)  «اللّهمّ ارزقنا شفاعه الحسین».

۹ـ در روایت است که قرآن سید الکلام است. امام حسین علیه السلام سید الشهدا است.

۱۰ـ قرآن به عظمت توصیف شده است (و القرآن العظیم) (حجر/ ۸۷) آن حضرت نیز داراى عظمت است «عظیم السوابق».

۱۱ـ قرآن پرچم نجات است «علم النّجاه». امام حسین علیه السلام نیز پرچم نجات است «انّه رأیه الهدى».

۱۲ـ هیچکدام از بین نمى‏روند و براى همیشه باقى خواهند ماند. «لَم یَجعَلهُ لِزمانٍ دونَ زَمانٍ و لا لِناسٍ دون ناسٍ فهوَ فى کلّ زمانٍ جدید». (۸)

درباره امام حسین علیه السلام نیز مى‏خوانیم: «لا یَدرُس اثره و لا یَعفو رَسمُه». (۹)

۱۳ـ هر دو به برکت توصیف شده‏اند (کِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَیْکَ مُبَارَکٌ) (ص/ ۲۹) ، «اللّهمّ بارک لى فى قتله».

۱۴ـ هر دو منزّه از انحراف و اعوجاج هستند (الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى أَنزَلَ عَلَى عَبْدِهِ الْکِتَابَ وَلَمْ یَجْعَل لَّهُ عِوَجا) (کهف/ ۱) «لم تمل من حق الى باطل».

۱۵ـ هر دو به کرامت توصیف شده‏اند (انّه لقرآن کریم) (واقعه/ ۷۷)  «و کریم الخلائق».

۱۶ـ هر دو بیّنه و دلیل آشکار هستند (فَقَدْ جَاءَکُم بَیِّنَهٌ مِن رَبِّکُمْ). (انعام/ ۱۵۷)،  «اشهد انّک على بیّنه من ربّک».

۱۷ـ تلاوت قرآن باید با تأنّى و آرامش باشد (وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلًا)» (مزمل/ ۴)، زیارت امام حسین علیه السلام را با گام‏هاى آهسته باید انجام داد «و امش بمشى العبد الذّلیل».

پی نوشت:

۱) نفس الهموم/ ص ۴۵٫

۲) برهان/ ج ۴/ ص ۴۶۱؛ بحار/ ج ۲۴/ ص ۹۳٫

۳) مستدرک ج ۴/ ص۲۶۸٫

۴) کافى ج۴/ص ۵۸۷٫

۵) وسائل الشیعه ۱۴/ ۴۲۳٫

۶) لهوف، ۹۷٫

۷) کافى ۲/ ۵۹۸٫

۸) بحارالانوار ج ۲/ ص۲۸۰٫

۹) بحارالانوار ج۲۸/ ص۵۵٫

فرآوری: آمنه اسفندیاری

بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان

منابع:

۱-      کتاب: هزار و یک نکته از قرآن کریم ج۱ ـ اکبر دهقان.

۲-      کتاب: امام حسین علیه السلام وارث پیامبران ـ اکبر دهقان.

۳-      تفسیر برهان/ ج ۴٫

۴-      بحارالانوار/ ج ۲۴٫

۵-      نفس المهموم.

۶-      مستدرک ج ۴٫

 ۳۰حدیث از امام حسین علیه السلام

حدیث (۱) امام حسین علیه السلام فرمودند:

لاتـَرفع حــاجَتَک إلاّ إلـى أحـَدٍ ثَلاثه: إلـى ذِى دیـنٍ، اَو مُــرُوّه اَو حَسَب

جز به یکى از سه نفر حاجت مبر: به دیندار، یا صاحب مروت، یا کسى که اصالت خانوادگى داشته باشد.

(تحف العقول ، ص ۲۴۷)

حدیث (۲) امام حسین علیه السلام فرمودند:

أیما اثنَین جَرى بینهما کلام فطلب أحدهما رضَـى الاخر کانَ سابقه الىَ الجنّه
هر یک از دو نفـرى که میان آنها نزاعى واقع شود و یکـى از آن دو رضایت دیگرى را بجـویـد ، سبقت گیـرنـده اهل بهشت خـواهـد بــود.

(کشف الغمه فی معرفه الائمه ج ۲،ص ۳۳)

حدیث (۳) امام حسین علیه السلام فرمودند:

لاأفلَحَ قـَومٌ اشتَـروا مَـرضـاتِ المَخلـُوق بسَخَطِ الخـالِق

رستگـار نمی شوند مـردمـى که خشنـودى مخلـوق را در مقـابل غضب خـالق خریدنـد.

(بحارالانوار،ج ۴۴،ص۳۸۳)

حدیث (۴) امام حسین علیه السلام فرمودند:

إنَّ شِیعَتَنا مَن سَلمَت قُلُوبُهُم مٍن کلِّ غَشٍّ وَ غِلٍّ وَ دَغَلٍ

بدرستی که شیعیان ما قلبشان از هرناخالصی و حیله و تزویر پاک است

(التفسیر المنسوب الی الامام الحسن العسکری علیه السلام ص۳۰۹)

حدیث (۵) امام حسین علیه السلام فرمودند:

لا یأمَن یومَ القیامَهِ إلاّ مَن خافَ الله فِی الدُّنیا

کسی در قیامت در امان نیست مگر کسی که در دنیا ترس از خدا در دل داشت

(مناقب ابن شهر آشوب ج/۴ ص/ ۶۹) (بحار الانوار، ج ۴۴، ص ۱۹۲ )

حدیث (۶) امام حسین علیه السلام فرمودند:

أَعجَزالنّاسٍ مَن عَجَزَ عَنِ الدُّعاء

عاجزترین مردم کسی است که نتواند دعا کند

(بحارالانوارج۸۱ ص۲۵۷) (بحارالانوارج۹۰ ص۲۹۱)  

حدیث (۷) امام حسین علیه السلام فرمودند:

اَلبُکاءُ مِن خَشیهِ اللهِ نَجآهٌ مِنَ النّارِ

گریه از ترس خدا سبب نجات از آتش جهنّم است

(جامع الاخبار ص۹۷)

حدیث (۸) امام حسین علیه السلام فرمودند:

مَن حاوَلَ اَمراً بمَعصِیَهِ اللهِ کانَ اَفوَتَ لِما یَرجُو وَاَسرَعَ لِمَجئ ما یَحذَرُ
آن که در کاری که نافرمانی خداست بکوشد امیدش را از دست می دهد و نگرانیها به او رو می آورد.

(الکافی،ج۲،ص۳۷۳)(الکافی،ج۴،ص۱۱۷)

حدیث (۹) امام حسین علیه السلام فرمودند:

اِنّ اَعفَی النّاسِ مَن عَفا عِندَ قُدرَتِهِ
بخشنده ترین مردم کسی است که در هنگام قدرت می بخشد.

(الدره الباهره، ج ۷۱،ص۴۰۰)

حدیث (۱۰) امام حسین علیه السلام فرمودند:

من اَحبک نهاک و من اَبغضک اَغراک.
کسی که تو را دوست دارد، از تو انتقاد می کند و کسی که با تو دشمنی دارد، از تو تعریف و تمجید می کند

(نزهه الناظر،ص۸۸)

حدیث (۱۱) امام حسین علیه السلام فرمودند:

من دلائل العالم إنتقاده لحدیثه و علمه بحقائق فنون النظر.
از نشانه های عالم ، نقد سخن و اندیشه خود و آگاهی از نظرات مختلف است .

(بحارالانوار،ج۷۵،ص۱۱۹)

حدیث (۱۲) امام حسین علیه السلام فرمودند:

لا تقولوا باَلسنَتکم ما ینقُص عَن قَدَرَکم
چیزى را بر زبان نیاورید که از ارزش شما بکاهد

(جلاءالعیون،ج۲ص۲۰۵)

حدیث(۱۳) امام حسین علیه السلام فرمودند:

یاک و ما تعتذر منه ، فإن المؤمن لا یسیء و لا یعتذر، و المنافق کل یوم یسیء و یعتذر
حذر کن از مواردی که باید عذرخواهی کنی ، زیرا مؤمن نه کار زشتی انجام می دهد و نه به عذرخواهی می پردازد، اما منافق همه روزه بدی می کند، و به عذرخواهی می پردازد.

( بحار الانوار، ج ۷۵، ص۱۲۰ )

حدیث(۱۴) امام حسین علیه السلام فرمودند:

مُجالَسَهِ أهلِ الدِنَاءَه شَر، وَ مُجَالَسَهِ أَهلِ الفُسُوقِ ریبَه

همنشینی با سفلگان و افراد پست ناپسند است و همدمی گناهکاران موجب بدبینی مردم و از دست دادن اعتماد و اعتبار است

(بحارالانوار، ج۷۵، ص ۱۲۲)

حدیث(۱۵) امام حسین علیه السلام فرمودند:

فَإنی لا أَرَی المَوتَ إلَّا السَّعادَهَ وَ الحَیاه مَعَ الظّالِمینَ إلّا بَرماًی

به درستی که من مرگ را جز سعادت نمی بینم و زندگی با ستمکاران را جز محنت نمی دانم.

(تحف العقول ، ص ۲۴۵)

حدیث (۱۶) امام حسین علیه السلام فرمودند:

إنَّ أجوَدَ النَّاسِ مَن أعطیَ مَن لا یرجُو.
بخشنده‌ترین مردم کسی است که به آنکه چشم امید به او نبسته، بخشش ‌کند.

(کشف ‌الغمّه، ج۲، ص۳۰ )

حدیث(۱۷) امام حسین علیه السلام فرمودند:

مَن صَامَ ثَلَاثَهَ أَیامٍ مِن شَعبَانَ وَجَبَت لَهُ الجَنَّهُ وَ کانَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) شَفِیعَهُ یومَ القِیامَهِهر کسی که سه روز از ماه شعبان را روزه بگیرد؛ بهشت بر او واجب می شود و در قیامت نیز پیامبر(ص) شفیع او خواهد بود

(الامالی ، ص ۲۳)

حدیث(۱۸) امام حسین علیه السلام فرمودند:

إنَّ حَوائِجَ النّاسِ إلَیکم مِن نِعَمِ اللهِ عَلَیکم فَلا تَمَلُّوا النِّعَمَ
نیاز مردم به شما از نعمتهای خدا بر شما است، از این نعمت افسرده و بیزار نباشید

(نزهه الناظر،ص ۸۱)

حدیث(۱۹) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

یَظهَرُ اللَّهُ قائِمَنا فَیَنتَقِمُ مِنَ الظّالِمینَ
خداوند قائم ما را از پس پرده غیبت بیرون مى‏ آورد و آن‏گاه او از ستم‏گران انتقام مى‏ گیرد

(إثباه الهداه ، ج ۵ ، ص ۱۹۶)

حدیث(۲۰) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

أنَا قَتیلُ العَبَرَهِ لایَذکُرُنی مُؤمِنٌ إلّا استَعبَرَ
من کشته اشکم ؛ هر مؤمنى مرا یاد کند ، اشکش روان شود

(کامل الزیارات ، ص ۱۰۸)

حدیث (۲۱) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

اَللّهُمَّ لا تَسْتَدْرِجنى بِالاِحسانِ وَ لا تُؤَدِّبْنى بِالْبَلاء
خدایا! با غرق کردن من در ناز و نعمت، مرا به پرتگاه عذاب خویش مَکشان و با بلایا (گرفتارى‏ها) ادبم مکن

(الدُّرًّهُ البَاهره من الأصدَاف الطّاهِره،ص ۲۳)

حدیث (۲۲) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

مِن دَلائِلِ عَلاماتِ القَبولِ : الجُلوسُ إلى‏ أهلِ العُقولِ

از نشانه‏ هاى خوش‏نامى و نیک‏بختى ، همنشینى با خردمندان است.

(بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۱۱۹)

حدیث (۲۳) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

اَ یُّهَا النّاسُ نافِسوا فِى المَکارِمِ وَ سارِعوا فِى المَغانِمِ وَ لا تَحتَسِبوا بِمَعروفٍ لَم تَجعَلوا

اى مردم در خوبى‏ها با یکدیگر رقابت کنید و در بهره گرفتن از فرصت‏ها شتاب نمایید و کار نیکى را که در انجامش شتاب نکرده‏اید، به حساب نیاورید.

(بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۱۲۱)

حدیث (۲۴) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

أَلاِستِدراجُ مِنَ اللّهِ سُبحانَهُ لِعَبدِهِ أَن یُسبِغَ عَلَیهِ النِّعَمَ وَ یَسلُبَهُ الشُّکر

غافلگیر کردن بنده از جانب خداوند به این شکل است که به او نعمت فراوان دهد و توفیق شکرگزاری را از او بگیرد.

(تحف العقول،ص ۲۴۶)

حدیث (۲۵)امام حسین علیه السلام می فرمایند:

لا یُکمَلُ العَقلُ اِلّا بِاتِّباعِ الحَق اَلاتَرَونَ اَنَّ الحَق لا یُعمَلُ بِه وَ الباطِل لا یُتَناهی عَنه

عقل جز به پیروی از «حق» کمال نمی یابد آیا نمی بینید که به حق عمل نمی شود و از باطل نهی نمی شود؟

(اعلام الدین، ص ۲۹۸)

(بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۱۲۷)

حدیث (۲۶) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

ان الناس عبید الدنیا و الدین لعق علی ألسنتهم یحوطونه ما درّت معائشهم فإذا محصّوآ بالبلاء قلّ الدیّانون
همانا مردمان بنده دنیایند و دین لقلقه زبان آنهاست و هر جا منافعشان [به وسیله دین ]بیشتر تأمین شود زبان مى چرخانند و چون به بلا آزموده شوند آنگاه دین داران اندکند.

(تحف العقول/ ۲۴۵)

حدیث (۲۷) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

اَلبَخیلُ مَن بَخِلَ بِالسَّلامِ ؛

بخیل کسی است که از سلام کردن بخل ورزد (سلام نکند).

(تحف العقول/ ۲۴۸)

حدیث (۲۸) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

لِلسَّلامِ سَبعُونَ حَسَنَهً، تِسعٌ وَ سِتُّونَ لِلمُبتَدِءِ وَ واحِدَهٌ لِلرادِ ؛

سلام کردن هفتاد حسنه و ثواب دارد شصت و نه ثواب از برای سلام کننده و یک ثواب برای جوابگو است (با وجود آنکه سلام کردن مستحب ولی جواب دادن آن واجب است).

(تحف العقول ص ۲۴۸)

حدیث (۲۹) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

مَن عَبَدَ اللهَ حَقَّ عِبادَتِهِ آتاهُ اللهُ فَوقَ أمانِیهِ وَ کفایتِهِ ؛

هر که خدا را ، آن‌گونه که سزاوار اوست ، بندگی کند ، خداوند بیش از آرزوها و کفایتش به او عطا کند.

(بحار الأنوار، ج ۶۸، ص ۱۸۴)

***